Mâm ngũ quả ngày Tết nguyên đán

Mâm ngũ quả ngày Tết nguyên đán từ lâu đã trở thành nét đẹp văn hóa đậm bản sắc người Việt không thể thiếu trong mỗi dịp Tết. Việc bài trí một mâm ngũ quả đầy đủ các loại trái cây cần thiết và đúng cách là cách để chúng ta bày tỏ lòng kính trọng và tưởng nhớ tới các bậc cha ông đi trước.

Vậy bạn đã biết mâm ngũ quả ngày Tết nguyên đán có nguồn gốc xuất xứ từ đâu? khi đặt mâm ngũ quả phải tuân thủ những nguyên tắc gì và ý nghĩa thiêng liêng của nó là gì hay chưa. Hãy khám phá tất cả những thông tin hữu ích đó được Sanvemaybay chia sẻ dưới đây và giúp cho gia đình bạn có cái Tết âm lịch năm nay thật trọn vẹn nhé!

Nguồn gốc xuất xứ của mâm ngũ quả ngày Tết nguyên đán

Văn hóa người Việt nói chung và văn hóa phương đông nói riêng luôn rất tôn trọng tâm linh và coi thờ cúng tâm linh là một nét đẹp trong văn hóa tín ngưỡng. Việc thờ cúng ông bà tổ tiên đi trước được đặc biệt coi trọng với ý nghĩa thể hiện niềm tin, sự tôn trọng và kính nhớ các bậc đi trước đã tạo thành quả hôm nay cho mình hưởng thụ.

Bàn thờ luôn là điều thiết yếu bắt buộc mà gia đình nào cũng phải có và luôn được đặt ở vị trí trang trọng nhất và trên bàn thờ luôn luôn có mâm ngũ quả mỗi dịp lễ Tết. Để giải thích cho nguồn gốc xuất xứ của mâm ngũ quả ngày Tết nguyên đán, Tiến sĩ Đinh Đức Tiến (trường đại học Khoa học xã hội và Nhân văn) cho biết chúng bắt đầu từ tư duy ngũ hành trong phong thủy. Mâm ngũ quả tượng trưng cho các hành gồm Kim, Mộc, Thủy, hỏa, Thổ. Việc bài trí mâm ngũ quả giúp con người thể hiện khát vọng và mong ước được phù trì phù hộ cho cuộc sống an ấm và bình yên.

Nét đặc trưng của mâm ngũ quả ngày Tết nguyên người Việt

Như đã nói ở trên, mâm ngũ quả ngày Tết nguyên đán bắt nguồn từ ngũ hành và tượng trưng cho 5 hành mệnh ứng với năm tuổi của con người. Chính do vậy mà việc lựa chọn các loại quả tương ứng phù hợp với từng hành sẽ mang lại ý nghĩa tâm linh to lớn. Thường các loại quả được lựa chọn sẽ giúp gia  chủ đạt được các mong ước là : giàu sang, sống lâu, sang trọng, bình yên và khỏe mạnh. Cụ thể:

Mệnh Hỏa phù hợp với các loại quả có màu sắc đỏ tươi

Mệnh Kim phù hợp với những loại quả có màu sắc trắng

Mệnh Mộc phù hợp với các loại quả có màu sắc xanh

Mệnh Thủy phù hợp với các loại quả có màu sắc đen hoặc nâu sẫm

Mệnh Thổ thường gắn liền với màu sắc vàng tươi

Những quan niệm này có nguồn gốc xuất xứ từ nét văn hóa Trung Hoa của người Trung Quốc và dần dần du nhập vào nước ta ảnh hưởng sâu sắc tới đời sống tâm linh người Việt. Tuy nhiên, nước ta chọn lọc rất có tiếp thu và biến nó thành cái riêng phù hợp với những nét đặc trưng riêng của nền văn hóa Việt Nam.

Trên bàn thờ Việt, các loại trái cây tượng trưng trong mâm ngũ quả ngày Tết luôn là những loại cây biểu tượng trồng chủ lực ở nước ta. Chính vì vậy, nét văn hóa này không rập khuôn một cách máy móc và cứng nhắc mà có sự thay đổi và khác biệt giữa các vùng miền (bắc, trung và nam) khác nhau.

Người Việt luôn có sự ưu ái với các loại trái cây có nhiều mắt, nhiều móng hoặc nhiều múi hoặc nhiều hạt với ý nghĩa bổ sung đầy đủ cho ngũ hành và giúp mong ước về sự sung túc, đầy đủ được trọn vẹn hơn. Chính vì vậy, mâm ngũ quả ngày Tết nguyên đán luôn luôn xuất hiện các loại trái cây này.

Tuy nhiên, hiện nay người Việt ngày càng áp dụng văn hóa mâm ngũ quả nhân ngày Tết nguyên đán phù hợp với điều kiện thời tiết, vùng miền và có tính thời vụ. Tùy thuộc vào điều kiện thời tiết và loại trái cây sẵn có ở địa phương mà người ta lựa chọn làm sao cho có màu sắc liên quan đến ngũ hành và phù hợp với tâm linh nhất.

Sự khác biệt giữa mâm ngũ quả ngày Tết nguyên đán giữa ba miền Bắc Trung và Nam

Đất nước ta được chia làm ba miền Bắc Trung và Nam với nhiều đặc điểm văn hóa riêng biệt đa dạng khác nhau. Điều kiện thời tiết, mùa màng thời vụ và nhiều yếu tố về lối sống, sinh hoạt và suy nghĩ cũng có những điểm khác biệt nhất định. Chính vì thế mà việc bài trí mâm ngũ quả ngày Tết sao cho đúng ý nghĩa và thể hiện lòng thành, sự tôn kính với các bậc đi trước là không giống nhau.

Mâm ngũ quả ngày Tết nguyên đán ở miền Bắc 

Đối với người dân miền Bắc, họ không quá câu nệ trong việc phải tuân thủ bài trí theo những loại quả nhất định trong khuôn khổ quy định nào đó. Tất cả mọi loại quả đều có thể được bày trên mâm ngũ quả sao cho phù hợp và đẹp mắt. 

Lý giải cho điều này, ta có thể hiểu là sự ảnh hưởng chung từ văn hóa Trung Hoa là giống nhau, tuy nhiên ở miền Bắc thì văn hóa truyền thống xưa kia của dân tộc vẫn còn lưu giữ rất nhiều nên họ ít tiếp thu sự thay đổi tân tiến. Hơn nữa, khí hậu miền bắc là nhiệt đới ẩm gió mùa với 4 mùa quanh năm nên có rất nhiều loại hoa quả khác nhau.

Các loại trái cây thường xuất hiện nhất trên các mâm ngũ quả thờ cúng ngày Tết nguyên đán của người dân miền Bắc có thể kể tới  là Phật thủ, bưởi, quýt, táo, đào và chuối. Nét đặc biệt của mâm ngũ quả miền Bắc là phải kể đến hai loại trái cây chuối hoặc Phật thủ với ý nghĩa cầu mong bàn tay Phật trời ban phúc đức và may mắn cho gia đình.

Mâm ngũ quả ngày Tết nguyên đán ở miền Trung

Trái cây ở miền trung so với các vùng miền còn lại là khá khan hiếm do điều kiện thời tiết khắc nghiệt hơn và thường xuyên chịu các cơn bão lũ. Vì vậy người dân ở đây cũng quan trọng là cái tâm thành kính dâng lên tổ tiên còn trái cây thì có loại nào dùng loại đó. Chính vì vậy mà mâm ngũ quả của mỗi gia đình có thể có những sự khác biệt nhất định trong loại quả trưng bày trên mâm.

Những loại quả thường thấy trên mâm ngũ quả của người miền Trung mang tính đặc trưng cho  vùng miền này như dứa, sung, cam, quýt, thanh long, dưa hấu, chuối…

Mâm ngũ quả ngày Tết nguyên đán ở miền Nam

So sánh giữa ba miền thì mâm ngũ quả ngày Tết nguyên đán ở miền khá cầu kỳ với nhiều ý nghĩa và được người dân rất coi trọng trong việc tuân thủ đúng luật. Họ thường kiêng cữ một số loại trái cây nhất định vì quan niệm rằng nó mang lại điềm xấu cho gia đình.

Mâm ngũ quả ngày Tết nguyên đán ở miền thường có các loại trái cây đặc trưng cho vùng miền này như dừa, xoài, mãng cầu, sung, đu đủ… Bên cạnh đó họ tuyệt đối không dùng chuối vì nó thể hiện sự khó khăn, gian khổ trong cuộc sống.

Hy vọng thông qua những thông tin trên đây đã giúp bạn hiểu hơn về những nét văn hóa đặc trưng trong mâm ngũ quả tại các vùng miền khác nhau trên cả nước ta.

Đặt vé máy bay giá rẻ tại Sanvemaybay.com.vn

Tết luôn là thời điểm nhộn nhịp ở tại các bến xe hoặc sân bay với lượng khách đông nghịt mà chủ yếu là những người làm ăn sinh sống xa quê trở về đoàn tụ. Chính vì vậy, việc sở hữu được một tấm vé máy bay giá rẻ là hết sức khó khăn nếu bạn không đặt từ trước đó lâu.

Để không phải lo lắng vì mức giá máy bay cao điểm tăng vọt thì ngay từ bây giờ bạn hãy nhanh chóng liên hệ tới Sanvemaybay.com.vn nhé. Chúng tôi sẽ giúp bạn tìm được đúng chuyến bay với mức giá vô cùng rẻ cho Tết này. Bạn vui lòng nhấc máy và liên hệ tới số điện thoại  028 3997 7799

Săn vé máy bay giá rẻ - Vé máy bay khuyến mãi

252/12 Nguyễn Thượng Hiền, Phường 1, Gò Vấp

Thành phố Hồ Chí Minh 71410